De Var verklaring voor de ZZP-er staat al gedurende tijd op het spel en er zijn door de Overheid vele discussies gevoerd of de VAR verklaring nu wel of niet moest verdwijnen en zo ja, wat er dan voor in de plaats moest komen. Eindelijk is de kogel door de kerk en wordt de VAR verklaring met ingang van 1 mei 2016 geschrapt en vervangen door het modelovereenkomstensysteem. Maar wat heeft dit voor gevolgen voor de ZZP-er en wat houdt het ZZP-modelcontract nou eigenlijk in?
Doel van het nieuwe modelovereenkomstensysteem
Met de huidige VAR verklaring moet de Overheid op dit moment kunnen vaststellen dat iemand daadwerkelijk als Zelfstandig Ondernemer werkzaam is en niet als verkapte werknemer. Echter op dit moment voorkomt de VAR verklaring nog niet altijd dat een ZZP-er als schijnzelfstandige werkzaam is. Het systeem van de VAR verklaring werkt dan ook niet helemaal en daarom heeft de Overheid gezocht naar een systeem dat wel waterdicht is.
Met het nieuwe ZZP-modelcontract kan iemand die eigenlijk toch in loondienst is, omdat hij niet zelf mag bepalen waar en wanneer hij de werkzaamheden uitvoert, sneller door de Belastingdienst gevonden worden. De verantwoordelijkheid van schijnzelfstandigheid ligt met de invoering van de modelovereenkomsten niet alleen meer bij de ZZP-er, maar bij beiden partijen, dus ook bij de opdrachtgever.
Soorten modelcontracten
De Belastingdienst maakt onderscheid in verschillende soorten modelcontracten. Dit onderscheid komt tot uiting in twee soorten ZZP-contracten en één individuele overeenkomst:
- Algemene modelovereenkomsten: Bij deze modelovereenkomsten, die opgesteld zijn door externe partijen, zijn alle arbeidsrelaties gedekt, waarbij er geen sprake is van een dienstbetrekking. De ZZP-er moet volgens de voorwaarden van dit contract werken en mag daar zelf geen wijzigingen in aanbrengen.
- Voorbeeldovereenkomsten voor branches en beroepsgroepen: Dit zijn voorbeeldovereenkomsten die uitsluitend door belangenorganisaties en sectoren aan de fiscus worden voorgelegd. Deze voorbeeldovereenkomsten zijn bedoeld voor die ZZP-er, die werkt volgens de voorwaarde van branche of beroepsgroep.
- Individuele overeenkomsten: Een opdrachtgever mag ook zelf een overeenkomst opstellen en deze bij de fiscus voorleggen. Het voordeel hiervan is dat het niet speciaal een nieuw contract hoeft te zijn, er mag ook gewerkt worden met de huidige overeenkomst. Ook de opdrachtnemer mag een overeenkomst opstellen, maar deze moet dan bruikbaar zijn voor alle opdrachtgevers inclusief toekomstige opdrachtgevers.
Door de Belastingdienst goedgekeurde overeenkomsten
Op dit moment zijn er vier algemene modelovereenkomsten door de Belastingdienst goedgekeurd en gepubliceerd. Ik zet ze even op een rijtje.
Vergeet niet als je één van de vier algemene modelovereenkomsten afsluit om hierin ook een verwijzing naar de desbetreffende overeenkomst te maken. Doe je dit niet dan kan een opdrachtgever niet zien of hij wel of geen loonheffingen moet inhouden.
Daarnaast publiceert de Belastingdienst allerlei voorbeeldovereenkomsten in de branches en beroepsgroepen. Op dit moment zijn er voorbeeldovereenkomsten in de vervoerssector, bouwsector en specifieke beroepen zoals huisarts en tandarts.
Overgangsregeling invoering modelovereenkomstensysteem
Natuurlijk kan niet alles op 1 mei 2016 gelijk geregeld zijn en daarom is er een overgangsregeling ingevoerd die duurt tot 1 januari 2017. Dat is wel zo prettig, want opdrachtgevers hebben nu wat langer de tijd om hun werkwijze aan te passen naar het nieuwe modelovereenkomstensysteem. Veranderingen vragen altijd om tijd.